Re-Imagining Hua Lamphong: The New People’s Space

[รวมหัวคิดเพื่อหัวลำโพง … ร่วมกันจินตนาการสรรสร้างพื้นที่เมืองยุคใหม่สำหรับทุกคน]

โครงการประกวดแนวความคิดการอนุรักษ์และพัฒนาพื้นที่สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง)        

โจทย์การประกวด

สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) เป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ สะท้อนโฉมหน้าแห่งยุคสมัยของการพัฒนาประเทศไปสู่ความทันสมัย  ตลอดระยะเวลากว่าหนึ่งร้อยปีที่ผ่านมา นับตั้งแต่ปี พ.ศ. 2459 สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางของการคมนาคมระบบรางของประเทศ จวบจนปี พ.ศ. 2564 นี้ การรถไฟแห่งประเทศไทยเริ่มวางแนวนโยบายในการขยับขยายกิจการในภาพรวม เพิ่มการบริการในเส้นทางการเดินรถสายต่างๆ มีการพัฒนาระบบรางและเทคโนโลยีให้ทันสมัยเพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ผู้โดยสารและประชาชนทั่วไป จึงเป็นเหตุให้มีแผนการโยกย้ายศูนย์กลางการบริการแห่งนี้ ไปยังสถานีกลางบางซื่อ ซึ่งจะเป็นศูนย์กลางแห่งใหม่ อันส่งผลให้บทบาทและความเป็นศูนย์กลางของสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ลดลงไป

ด้วยรูปแบบทางสถาปัตยกรรมอันงดงามของสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) และประวัติศาสตร์อันยาวนานและทรงคุณค่าที่มีต่อการพัฒนาประเทศ รวมถึงตำแหน่งที่ตั้ง อันเป็นจุดเปลี่ยนผ่านเป็นหมุดหมายแห่งการเวลาระหว่างพื้นที่การพัฒนาเมือง พื้นที่ย่านประวัติศาสตร์ ย่านการค้าของกรุงเทพฯ รวมไปถึงความสำคัญในเชิงการขนส่งเปลี่ยนถ่ายของระบบขนสาธารณะต่างๆ เช่น รถไฟฟ้าใต้ดินสายสีน้ำเงิน รถไฟฟ้าสายสีแดง และระบบเดินเรือรอบคลองผดุงกรุงเกษม ซึ่งองค์ประกอบและบริบทเหล่านี้ล้วนเป็นทั้งศักยภาพและความท้าทายใหม่ต่อการเปลี่ยนแปลงในอนาคตอันใกล้ของสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ที่จะส่งผลต่อการพัฒนาพื้นที่ ย่านและชุมชนโดยรอบ รวมทั้งกรุงเทพมหานครและประเทศไทยในภาพรวม

จึงขอเชิญชวนนักเรียน นิสิต นักศึกษา เยาวชน และประชาชนที่สนใจ ร่วมส่งผลงานแสดงแนวความคิด ในการนำเสนอการใช้งานและกิจกรรมในพื้นที่สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) พร้อมกับการอนุรักษ์คุณค่าทางประวัติศาสตร์ของพื้นที่ รวมถึงช่วยส่งเสริมให้ตัวอาคารสถานีและพื้นที่โดยรอบสามารถปรับตัวและตอบสนอง เอื้อประโยชน์ต่อความต้องการและกิจกรรมเพื่อสังคมเมืองในอนาคตอย่างเหมาะสม ทั้งในด้านสังคม เศรษฐกิจ วัฒนธรรม สิ่งแวดล้อม และสานต่อคุณประโยชน์ของสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) อันทรงคุณค่านี้ให้สามารถพัฒนาและมีบทบาท หน้าที่ใหม่ ควบคู่ไปกับการพัฒนาเมืองต่อไปในอนาคตได้

ประเภทการประกวด

ประเภทการนำเสนอโครงการประกวดแบบ Re-Imagining Hua Lamphong นั้นแบ่งเป็นสองกลุ่มได้แก่

1. ประเภทบุคคลทั่วไป

  • มีอายุ 18 ปีขึ้นไป
  • ส่งผลงานในแบบเดี่ยว หรือกลุ่ม (ไม่เกิน 4 คน)
  • สมัครลงทะเบียนและส่งผลงานในรูปแบบไฟล์ดิจิทัล ตามลิ้งค์ที่ระบุไว้ภายในวันเวลาที่กำหนด
  • ขอบเขตพื้นที่: พื้นที่ทั้งหมด 121 ไร่ (โปรดดูเอกสารประกอบ 1.1)

รายละเอียดการแบ่งกลุ่มย่อยสามแนวทาง

ผู้สมัครสามารถเลือกแนวทางใดแนวทางหนึ่ง (scenario) จากสามแนวทาง เพื่อเป็นกรอบแนวคิดเบื้องต้นในการออกแบบวางผังและโซนต่างๆ เพื่อการอนุรักษ์-พัฒนาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่ (conceptual master plan) ตามสัดส่วนของพื้นที่และแนวทางในการกำหนดรูปแบบ ลักษณะการใช้งานและประโยชน์ใช้สอยของพื้นที่ ซึ่งมาจากการศึกษาวิจัยเบื้องต้นของคณะทำงาน สามารถแบ่งกลุ่มได้สามแนวทาง ดังนี้

  1. แนวทางเขียวมาก
  2. แนวทางเขียวกลาง
  3. แนวทางเขียวน้อย

(โปรดดูเอกสารประกอบ 1.2)

รูปแบบการนำเสนอ

นำเสนอผลงานแสดงแนวความคิดการอนุรักษ์-พัฒนาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่โครงการทั้ง 121 ไร่ ในรูปแบบและเทคนิคใดก็ได้บนบอร์ดขนาด A1 (59.4 x 84.1 ซม.) จำนวน 2 แผ่น แนวตั้ง ซึ่งประกอบไปด้วย

  • แนวความคิดการออกแบบ การวิเคราะห์พื้นที่ และเป้าหมายการอนุรักษ์-พัฒนาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่โครงการ
  • ข้อเสนอในการกำหนดรูปแบบ ลักษณะการใช้งานและประโยชน์ใช้สอยภายในอาคารอนุรักษ์ทั้ง 5 หลัง (ทำเป็นตาราง/แผนภาพ หรือกราฟิกที่สื่อสารได้อย่างเหมาะสม)
  • ผังแนวความคิดการอนุรักษ์-พัฒนาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของพื้นที่ (conceptual master plan) ตามแนวทางใดแนวทางหนึ่งที่กำหนดไว้ให้ พร้อมรูปด้านอาคาร รูปตัดอาคาร (ในมาตราส่วนที่เหมาะสม)
  • ภาพบรรยากาศภาพรวมทั้งโครงการ ทัศนียภาพและบรรยากาศทั้งภายนอกและภายในอาคาร (อย่างน้อย 2 อาคาร ประกอบด้วย อาคารสถานีรถไฟหลัก และ อีกหนึ่งอาคารอนุรักษ์อาคารใดก็ได้)

การส่งไฟล์ผลงาน

ผู้ที่ได้ลงทะเบียนเรียบร้อยแล้ว สามารถรวมไฟล์บอร์ดขนาด A1 จำนวน 2 แผ่น เป็นไฟล์เดียวกัน แล้วอัพโหลดขึ้นในลิ้งก์ที่จัดเตรียมไว้ให้ตามเลขรหัสที่ได้รับตอนลงทะเบียน แต่ไม่ต้องใส่เลขรหัสที่ได้รับรับตอนลงทะเบียนลงบนบอร์ดผลงาน

ไฟล์ดิจิทัล – ไฟล์ที่ส่งต้องเป็น PDF format มีความละเอียด 300 dpi ตั้งชื่อไฟล์ตามหมายเลขรหัสที่ได้รับตอนลงทะเบียน และตามด้วยประเภท เช่น A0001-บุคคลทั่วไป

2. ประเภทนักเรียน

  • มีอายุไม่เกิน 18 ปี (หรือเทียบเท่า ณ วันส่งผลงาน)
  • ส่งผลงานในแบบเดี่ยว หรือกลุ่ม (ไม่เกิน 4 คน)
  • สมัครลงทะเบียนและส่งผลงานในรูปแบบไฟล์ดิจิทัล ตามลิ้งค์ที่ระบุไว้ภายในวันเวลาที่กำหนด
  • ขอบเขตพื้นที่: เน้นเฉพาะตัวอาคารพักคอยผู้โดยสารหลักและพื้นที่รอบนอกอาคาร (โปรดดูเอกสารประกอบ 2)

รูปแบบการนำเสนอ

นำเสนอผลงานภาพแนวความคิดการอนุรักษ์-พัฒนาตัวอาคารสถานีรถไฟหลักและพื้นที่รอบนอกอาคารเท่านั้น ในรูปแบบและเทคนิคใดก็ได้บนบอร์ดขนาด A1 (59.4 x 84.1 ซม.) จำนวน 1 แผ่น แนวตั้ง ซึ่งประกอบไปด้วย

  • แนวความคิดการออกแบบ การวิเคราะห์พื้นที่ และเป้าหมายการอนุรักษ์-พัฒนาสภาพแวดล้อมทางกายภาพของอาคารสถานีรถไฟหลัก
  • ข้อเสนอในการกำหนดรูปแบบ ลักษณะการใช้งานและประโยชน์ใช้สอยภายในอาคารอาคารสถานีรถไฟหลัก (ทำเป็นตาราง/แผนภาพ หรือกราฟิกที่สื่อสารได้อย่างเหมาะสม)
  • ทัศนียภาพและบรรยากาศภาพรวม ทั้งภายนอกและภายในอาคารสถานีรถไฟหลัก

การส่งไฟล์ผลงาน

ผู้ที่ได้ลงทะเบียนเรียบร้อยแล้ว สามารถอัพโหลดไฟล์บอร์ดขนาด A1 จำนวน 1 แผ่น ขึ้นในลิ้งก์ที่จัดเตรียมไว้ให้ ตามเลขรหัสที่ได้รับตอนลงทะเบียน แต่ไม่ต้องใส่เลขรหัสที่ได้รับรับตอนลงทะเบียนลงบนบอร์ดผลงาน

ไฟล์ดิจิทัล – ไฟล์ที่ส่งต้องเป็น PDF format มีความละเอียด 300 dpi ตั้งชื่อไฟล์ตามหมายเลขรหัสที่ได้รับตอนลงทะเบียน และตามด้วยประเภท เช่น B0001-นักเรียน

เงื่อนไข

  • ไม่มีค่าใช้จ่ายในการสมัคร
  • ผลงานทั้งแบบเดี่ยวและแบบกลุ่มจะถูกจัดประกวดรวมกันในแต่ละประเภท
  • ผลงานประเภทกลุ่มที่มีสมาชิกในกลุ่มประกอบด้วยทั้งบุคคลทั่วไปและนักเรียนให้ส่งประกวดประเภทบุคคลทั่วไป
  • ผู้ประกวดสามารถส่งผลงานได้มากกว่า 1 ผลงาน โดยให้ทำการสมัครส่งผลงานทีละ 1 ผลงาน
  • เป็นผลงานที่ไม่เคยนำไปเผยแพร่ หรือส่งประกวดที่ใดมาก่อน และห้ามเผยแพร่ผลงานการประกวดก่อนการประกาศผลรางวัล
  • ผลงานที่ส่งเข้าประกวดห้ามมีส่วนหนึ่งส่วนใดละเมิดทรัพย์สินทางปัญญา และลิขสิทธิ์ของผู้อื่น
  • ผู้ส่งเข้าประกวดเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ผลงานการประกวดตามรายชื้อ คณะจัดการประกวดขอสงวนสิทธิ์ในการตีพิมพ์และแสดงผลงานทุกชิ้น ตลอดจนข้อมูลอื่นๆที่ส่งเข้าประกวด เพื่อเผยแพร่ต่อสาธารณชนได้ในทุกรูปแบบ
  • การตัดสินของกรรมการถือเป็นที่สุด
  • คณะผู้จัดงานขอสงวนสิทธิ์ในการไม่รับพิจารณาผลงานที่มีการผิดเงื่อนไขใด ๆ รวมถึงสิทธิในการเรียกคืนรางวัลต่าง ๆ หากมีการตรวจสอบถึงการละเมิดต่อกฎการประกวดในภายหลัง
  • คณะผู้จัดงานขอสงวนสิทธิ์ในการปรับเปลี่ยนกฎ รางวัล และคณะกรรมการแข่งขัน นับจากวันประกาศรับสมัครจนถึงวันประกาศผลโดยไม่ต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า

ไฟล์ข้อมูลสำหรับการประกวด

คลิกที่นี่เพื่อไปที่หน้าไฟล์ข้อมูลสำหรับงานประกวด

รางวัล

รางวัลประเภทบุคคลทั่วไป (แบ่งเป็น 3 กลุ่มย่อย) ซึ่งแต่ละกลุ่มจะมีรางวัลดังนี้  

รางวัลชนะเลิศ1 รางวัล15,000บาท
รางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 11 รางวัล8,500บาท
รางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 21 รางวัล6,500บาท
รางวัลชมเชย1 รางวัล5,000บาท

รางวัลประเภทนักเรียน

รางวัลชนะเลิศ1 รางวัล10,000บาท
รางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 11 รางวัล7,500บาท
รางวัลรองชนะเลิศอันดับที่ 21 รางวัล5,000บาท
รางวัลชมเชย2 รางวัล3,500บาท

เกณฑ์การตัดสิน

ประเภทประชาชนทั่วไป

  • การวิเคราะห์พื้นที่ และการนำเสนอรูปแบบกิจกรรม ลักษณะการใช้งานและประโยชน์ใช้สอยของพื้นที่บริเวณสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) รวม 121 ไร่
  • แนวความคิดในการอนุรักษ์-พัฒนาพื้นที่บริเวณสถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) รวม 121 ไร่
  • การพัฒนาแนวความคิดที่สามารถนำไปใช้ในพื้นที่จริงอย่างเหมาะสม
  • ความชัดเจน รายละเอียด และความสวยงามในการนำเสนอและการสื่อสาร

ประเภทอายุ 18 ปี หรือต่ำกว่า

  • การวิเคราะห์พื้นที่ และการนำเสนอรูปแบบกิจกรรม ลักษณะการใช้งานและประโยชน์ใช้สอยของอาคารสถานีรถไฟหลัก
  • แนวความคิดในการอนุรักษ์-พัฒนาในใช้พื้นที่ตัวอาคารสถานีรถไฟหลัก
  • การพัฒนาแนวความคิดที่สามารถนำไปใช้ในพื้นที่จริงอย่างเหมาะสม
  • ความชัดเจน รายละเอียด และความสวยงามในการนำเสนอและการสื่อสาร

กำหนดการ

วันที่รายละเอียด
26 มีนาคม ถึง 7 พฤษภาคม 2564 (23.59 น.)เปิดรับสมัครลงทะเบียน
8 พฤษภาคม 2564ปิดรับสมัครผลงาน
16 พฤษภาคม 2564ประกาศผลการตัดสิน

คณะกรรมการตัดสิน

กรรมการประเภทประชาชนทั่วไป

  1. ตัวแทนผู้บริหารการรถไฟแห่งประเทศไทย
  2. ดร.อธิปัตย์ บำรุง อำนวยการสำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน)
  3. คุณพิชิต วีรังคบุตร รองผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน)
  4. คุณสุวัฒน์ วสะภิญโญกุล ตัวแทนจากสภาสถาปนิก
  5. คุณจูน เซคิโน ตัวแทนจากสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์
  6. ผศ.ดร.ไขศรี ภักดิ์สุขเจริญ นายกสมาคมสถาปนิกผังเมืองไทย
  7. คุณนำชัย แสนสุภา นายกสมาคมภูมิสถาปนิกประเทศไทย

กรรมการประเภทนักเรียน เยาวชน

  1. ตัวแทนผู้บริหารการรถไฟแห่งประเทศไทย
  2. ตัวแทนจากผู้จัดการกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา
  3. ตัวแทนจากสมาคมมัณฑนากรแห่งประเทศไทย
  4. คุณปองขวัญ ลาซูส ประธาน Docomomo Thai
  5. คุณวิภาวี กิตติเธียร ตัวแทนจากกลุ่มสาธารณะ/ Mayday

หมายเหตุ:

* การประกวดแนวความคิดนี้เป็นส่วนหนึ่งของ โครงการการศึกษาเพื่อวางกรอบในการอนุรักษ์และพัฒนาพื้นที่สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ได้รับทุนจากหน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการเพิ่มความสามารถในการแข่งขันของประเทศ (บพข.) ภายใต้สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และได้รับความร่วมมือจากการรถไฟแห่งประเทศไทย ซึ่งโครงการวิจัยนี้เป็นการทำงานร่วมกัน 4 โครงการวิจัยย่อยระหว่าง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย สถาบันอาศรมศิลป์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และมหาวิทยาลัยนเรศวร

**ผลงานที่ได้รับการคัดเลือกชนะรางวัลในประเภทต่างๆ จะถูกนำไปช่วยเสริมในการศึกษาวิจัยโครงการนี้เพื่อให้ได้ผลการศึกษาที่สมบูรณ์ขึ้น และไม่มีข้อผูกมัดอันใดว่าผลงานที่ได้รับการคัดเลือกเหล่านั้นจะต้องถูกนำไปพัฒนาเป็นโครงการสร้างจริง